انتخابات مولداوی در سایه ژئوپلیتیک

به گزارش مشرق،کانال تلگرامی اندیشکده تهران در مطلبی با عنوان انتخابات مولداوی در سایه ژئوپلیتیک؛ پیروزی غرب و شکست دموکراسی نوشت:

روز یک‌شنبه ۲۸ سپتامبر / ۶ مهر، انتخابات پارلمانی در کشور کوچکی در شرق اروپا به نام مولداوی برگزار شد.

در این انتخابات، حزب حاکم غرب‌گرا توانست اکثریت خود را در پارلمان حفظ کند و مسیر نزدیکی هرچه بیشتر به غرب را ادامه دهد. با این حال، اهمیت این انتخابات برای روسیه و غرب به حدی بود که شاهد موارد متعدد دخالت و دست‌کاری در فرآیند رأی‌گیری بودیم؛ امری که خود گویای نقش حیاتی این رویداد در آینده این کشور و معادلات ژئوپلیتیکی منطقه است. در این یادداشت به اهمیت و پیامدهای این انتخابات پرداخته می‌شود.

افزایش ۱۶ درصدی آراء در دو هفته؛ تصادف یا طراحی؟

با وجود اینکه نظرسنجی‌های ابتدای سپتامبر تنها ۳۴ درصد حمایت مردمی از حزب غرب‌گرای اقدام و همبستگی (PAS) را نشان می‌دادند، در نهایت این حزب توانست با کسب ۵۰.۱ درصد آرا، حداقل کرسی‌های لازم برای تشکیل اکثریت پارلمانی را به دست آورد. در حالی که رسانه‌های جریان اصلی غربی، تمرکز خود را بر ادعای دخالت روسیه در انتخابات گذاشتند، شواهد متعدد حاکی از آن است که این نیروهای غربی و وابستگان داخلی‌شان بودند که با روش‌های گوناگون، در روند انتخابات مداخله کردند.

از جمله این اقدامات می‌توان به ممنوعیت فعالیت برخی احزاب روس‌گرا مانند حزب قلب مولداوی (PRIM) به بهانه تخلفات مالی، دست‌کاری فضای مجازی با همکاری شبکه‌های اجتماعی تحت فشار دولت‌های غربی، و ارعاب غیرمستقیم از طریق استقرار نیروهای نظامی فرانسه و بریتانیا در خاک رومانی اشاره کرد. همچنین، نحوه توزیع ناعادلانه حوزه‌های رأی‌گیری در خارج از کشور نیز بحث‌برانگیز بود؛ در حالی که در آلمان با جمعیتی حدود ۱۲۰ هزار مولداویایی، ۳۶ مرکز رأی‌گیری دایر شده بود، تنها دو مرکز برای ۳۵۰ هزار مولداویایی ساکن روسیه در نظر گرفته شد.

اهمیت این انتخابات برای مولداوی و قدرت‌های اروپایی

مولداوی اگرچه کشوری کوچک با جمعیت و اقتصاد محدود است، اما به دلیل مجاورت با مرزهای جنوب‌غربی اوکراین، دارای اهمیت ژئوپلیتیکی بالایی است. در صورت نفوذ نیروهای روسیه به این کشور، موازنه نظامی در جنگ اوکراین ممکن است به نفع روسیه تغییر پیدا کند. همچنین موفقیت جنبش‌های ضدغربی در مولداوی می‌توانست به الگویی برای سایر کشورها تبدیل شود و به‌صورت دومینوار، جریان‌های مشابه را در اروپا تقویت کند. از همین‌رو، برای مقامات غربی، مولداوی نقش خط مقدم در مهار نفوذ روسیه و جلوگیری از گسترش جریان‌های ضدلیبرال را ایفا می‌کند. در این چارچوب، دخالت در روند انتخابات برای تضمین پیروزی جریان‌های همسو، ابزاری مشروع تلقی شد.

پیامدهای انتخابات

انتخاب مجدد حزب اقدام و همبستگی، بیش از هر چیز یادآور مسیری است که اوکراین طی کرده است؛ فاصله‌گیری از روسیه و تقرب به غرب، در حالی‌که نه عضویت در اتحادیه اروپا تضمین شده و نه منافع اقتصادی ملموسی در کوتاه‌مدت به همراه دارد. مولداوی با محروم کردن خود از دسترسی به انرژی ارزان روسیه، با تورم ۳۴ درصدی و بحران انرژی مواجه شده است و کمک‌های اروپا تاکنون عمدتاً به شکل وام و کمک‌های بلاعوض اندک، محدود بوده است. مخالفت کشورهایی مانند مجارستان با عضویت مولداوی در اتحادیه اروپا، گویای این واقعیت است که حمایت غرب ممکن است در سطحی نمادین باقی بماند. با این حال، اروپا موفق شد نفوذ روسیه و جریان‌های همسو با آن را مهار کرده و از مولداوی به عنوان ابزاری برای تداوم فشار علیه مسکو استفاده کند.

از سوی دیگر، تقلب‌های انتخاباتی و حذف سیستماتیک جریان‌های منتقد غرب، موجب کاهش مشروعیت نیروهای لیبرال و دموکراتیک خواهد شد. این اقدامات نه تنها در مولداوی بلکه در سطح قاره اروپا، زمینه را برای گسترش جنبش‌های رادیکال و ضدساختار فراهم خواهد کرد. کنار زدن جریان‌های منتقد از فرآیند انتخابات، آنان را به سمت رادیکالیزه‌شدن و روی آوردن به شیوه‌های غیردموکراتیک سوق می‌دهد. چنین مسیری در نهایت نه به ثبات، بلکه به قطبی‌سازی و بحران‌های سیاسی منجر خواهد شد.

نتیجه انتخابات اخیر در مولداوی به‌روشنی نشان‌دهنده مسیری است که این کشور در حال طی آن است؛ مسیری شبیه به اوکراین. اگرچه در ظاهر حزب غرب‌گرای PAS پیروز میدان شد، اما مسیر پیش‌روی مولداوی با چالش‌هایی جدی همراه خواهد بود. انتخاب این مسیر و دستکاری در روند دموکراتیک، می‌تواند منجر به بی‌ثباتی سیاسی، گسترش افراط‌گرایی و کاهش اعتماد عمومی نه فقط در مولداوی بلکه در سراسر اروپا شود.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.