به گزارش مشرق، دیدبان تحلیل افغانستان و جهان در مطلبی در تلگرام نوشت:

مقدمه

روابط میان امارت اسلامی افغانستان و جمهوری اسلامی پاکستان همواره پیچیده، پرتنش و چندبُعدی بوده است. با آن‌که دو طرف از لحاظ مذهبی، قومی و تاریخی اشتراکاتی دارند، اما در سال‌های اخیر، این روابط وارد مرحله‌ای تازه شده است. واکنش اخیر امارت اسلامی به تیراندازی نیروهای امنیتی پاکستان بر معترضان حزب تحریک لبیک، نشانه‌ای روشن از این تغییر رویکرد است.

از بی‌طرفی تا موضع‌گیری سیاسی امارت اسلامی افغانستان در بیانیه‌ای رسمی، تیراندازی نیروهای پاکستانی بر معترضان تحریک لبیک را محکوم کرده و خواستار خویشتنداری دولت اسلام‌آباد شده است. در این بیانیه آمده است که تظاهرات به‌گونه‌ای قانونی برگزار شده بود، اما برخورد خشونت‌بار نیروهای امنیتی منجر به کشته و زخمی شدن شماری از غیرنظامیان گردید. این موضع‌گیری، فراتر از یک واکنش انسانی، بیانگر آن است که امارت اسلامی دیگر تنها ناظر تحولات منطقه نیست، بلکه می‌خواهد در عرصه سیاسی و اجتماعی پاکستان نیز نقش ایفا کند.

واکنش تند پاکستان

در پاسخ، وزارت خارجه پاکستان با لحنی هشداردهنده، از امارت اسلامی خواست تا از مداخله در امور داخلی پاکستان خودداری کند. در بیانیه پاکستان آمده است که «اصل عدم مداخله» باید رعایت گردد و امارت اسلامی باید تمرکز خود را بر مسایل داخلی افغانستان، به‌ویژه تشکیل حکومت فراگیر، معطوف سازد. همچنین، اسلام‌آباد یادآور شد که امارت اسلامی باید به تعهدات توافق‌نامه دوحه پایبند بماند و نگذارد از خاک افغانستان برای فعالیت‌های تروریستی استفاده شود.

تحلیل راهبردی: آیا امارت اسلامی در پی بازتعریف نقش منطقه‌ای خود است؟ این نخستین بار نیست که امارت اسلامی در مورد تحولات داخلی پاکستان اظهار نظر می‌کند، اما لحن و محتوای این بیانیه نشان می‌دهد که کابل در پی بازتعریف جایگاه خود به‌عنوان یک بازیگر فعال منطقه‌ای است. دلایل احتمالی این تغییر رویکرد عبارت‌اند از: افزایش اعتماد به نفس سیاسی پس از تثبیت نسبی قدرت در داخل افغانستان تلاش برای جلب حمایت گروه‌های مذهبی در پاکستان واکنش به فشارهای امنیتی و حملات مرزی از سوی ارتش پاکستان با این حال، چنین موضع‌گیری‌هایی می‌تواند به افزایش تنش دیپلماتیک و حتی امنیتی میان دو کشور منجر شود.

نتیجه‌گیری تحولات اخیر نشان می‌دهد که امارت اسلامی افغانستان از یک بازیگر صرفاً امنیتی، به یک بازیگر سیاسی-رسانه‌ای در حال گذار است. این تغییر رویکرد، اگرچه ممکن است برای امارت اسلامی یک گام در راستای تثبیت جایگاه منطقه‌ای باشد، اما برای پاکستان زنگ خطر مداخله‌گری خارجی در امور داخلی‌اش را به صدا درآورده است. آینده روابط میان کابل و اسلام‌آباد، بستگی به ظرفیت تحمل دیپلماتیک، درک متقابل از منافع ملی، و آمادگی برای گفت‌وگو خواهد داشت.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.