کارنامه تقابل تیم ملی ایران مقابل تیمهای آفریقایی؛ برنده واقعی در ۵۰ سال تقابل کیست؟ +عکس و جدول
تیم ملی فوتبال ایران بارها برابر قدرت‌های قاره آفریقا قرار گرفته و چهره‌ای رقابتی و گاه برتر از خود نشان داده است.
سرویس ورزش مشرق – تیم ملی فوتبال ایران در طول تاریخ ۳۸ بار برابر نمایندگان قاره آفریقا به میدان رفته است. آماری که شاید تصورش را نمی‌کردید: ۱۸ پیروزی، ۱۳ مساوی و تنها ۷ شکست — کارنامه‌ای که نشان می‌دهد یوزهای ایرانی در زمینِ مبارزه با قاره سیاه، دست خالی بازنگشته‌اند.
آغاز تقابل‌ها با شکست قهرمان آفریقا
نخستین دیدار ثبت شده ایران برابر تیمهای آفریقایی به سال ۱۹۷۸ بر می گردد؛ حدود ۲ ماه مانده به جام جهانی ۱۹۷۸ تیم ملی ایران به عنوان قهرمان جام ملتهای آسیا (۱۹۷۶) در اولین دوره جام بین قاره ای که بین قهرمان آسیا و آفریقا برگزار می شد مقابل تیم ملی غنا قهرمان جام ملت های آفریقا (۱۹۷۸) قرار گرفت و با نتیجه قاطع ۳ بر صفر حریف خود را شکست داد.
ایران ۸ سال بعد هم در تورنمنت فجر در تهران در سال ۱۳۶۴ در تقابل با تیمهای آفریقایی باز هم با غنا بازی کرد و این تیم را که ستاره ای به نام "عبدی پله" را در ترکیب خود داشت در نیمه نهایی با دو گل شکست داد. البته غنا در مرحله گروهی هم به تیم "ب" ایران ۳-۰ باخته بود. در مجموع این عملکرد در برابر تیمی با سابقه قهرمانی در جام ملتهای آفریقا، یکی از نقاط درخشان تاریخ تقابل‌های بین‌قاره‌ای ایران محسوب می‌شود.
در سال ۲۰۰۷ هم ایران و غنا در دیداری دوستانه به مصاف هم رفتند که شاگردان قلعه نویی ۴-۲ به برتری رسیدند.
دو بازی با آفریقایی ها و اولین باخت در ضربات پنالتی
سومین تقابل ایران با تیمهای آفریقایی ۳ سال بعد اتفاق افتاد و در جام صلح و دوستی ۱۹۸۹ در کویت ایران در دور گروهی با گینه ۱-۱ مساوی کرد و در نیمه نهایی پس از تساوی ۲-۲ برابر اوگاندا در ضربات پنالتی شکست خورد. ایران در نهایت چهارم شد. ایران در سال ۲۰۱۴ یکبار دیگر در تهران با گینه بازی کرد و ۲-۱ شکست خورد تا در تقابل با این تیم بردی نداشته باشد.
بازی خداحافظی کاپیتان پنجعلی مقابل الجزایر
بعد از قهرمانی ایران در بازیهای آسیایی ۱۹۹۰ پکن در چهارمین دوره جام بین قاره ای به عنوان نماینده آسیا در سال ۱۹۹۱ (مهر ۱۳۷۰) با تیم ملی الجزایر قهرمان آفریقا در قالب دو بازی به صورت رفت و برگشت بازی کردیم. در بازی رفت که ۵ مهرماه سال ۱۳۷۰ در استادیوم آزادی برگزار شد با نتیجه ۲-۱ پیروز شدیم. محمد پنجعلی کاپیتان آن دوره تیم ملی ایران در این دیدار پس از یک نیمه بازی از بازیهای ملی خداحافظی کرد.
۱۶ روز بعد در دیدار برگشت در الجزایر ۱-۰ باختیم و در مجموع به خاطر قانون گل زده در خانه حریف شکست خوردیم.
در سال های اخیر هم ۲ بار دیگر در قالب بازی دوستانه با الجزایر قبل از جام جهانی ۲۰۱۸ و جام جهانی ۲۰۲۲ بازی کردیم که سهم هر کدام از تیم ها یک برد ۲-۱ بوده تا در مجموع ۲ برد و ۲ باخت در کارنامه تقابل دو تیم ثبت شود.
۴ بازی دیگر با غول های آفریقایی در دهه ۹۰
در دهه ۹۰ ایران ۳ بازی دیگر با تیمهای مطرحی چون کامرون و نیجریه و یک بازی هم با کنیا انجام داد که حاصل آن ۲ تساوی با کامرون (۱۹۹۲)، یک برد مقابل کنیا (۱۹۹۷) و یک باخت برابر نیجریه (۱۹۹۸) بود.
ایران و کامرون در چارچوب جام نهرو در شهر کوچی هند در سال ۱۳۶۱ هم با هم بازی کرده بودند که این دیدار با تساوی بدون گل به پایان رسید. در سال ۲۰۰۳ هم در جام ال جی ایران ۲-۱ به کامرون باخت.
اولین تقابل رسمی و جدی با تیم های آفریقایی در قرن ۲۱ انجام شد
۲ سال طول کشید تا یک تیم آفریقایی دیگر با ایران رودررو شود؛ ایران و مصر در سال ۲۰۰۰ در جام ال جی به تساوی ۱-۱ رسیدند. بعد از آن لیبی و توگو در سال ۲۰۰۵ در دیدارهای دوستانه در راستای آماده سازی ایران برای جام جهانی ۲۰۰۶ در تهران به مصاف شاگردان برانکو رفتند و دو برد ۴-۰ و ۲-۰ برای ایران در پایان این دو بازی رقم خورد. حدود یکماه بعد در قرعه کشی جام جهانی مشخص شد ایران با یک تیم آفریقایی به نام آنگولا همگروه شده است.
در جام جهانی ایران در آخرین بازی خود در دور گروهی با آنگولا ۱-۱ مساوی کرد. البته ایران ۳ بار دیگر با این تیم به صورت دوستانه بازی کرد؛ در سال ۲۰۱۱ در قطر ۱-۰ به برتری رسید، در سال ۲۰۱۴ و قبل از جام جهانی در اتریش ۱-۱ مساوی کردند و در سال ۲۰۲۳ در تهران ۴-۰ باز هم ایران پیروز شد تا ۲ مساوی و ۲ برد برای ایران در تقابل دو تیم ثبت شود.
۵ بازی دیگر با تیمهای قاره سیاه
بعد از جام جهانی ۲۰۰۶ تا جام جهانی بعدی ۵ بازی دیگر با تیمهای آفریقایی در قالب بازی دوستانه انجام دادیم؛ در سال ۲۰۰۸ و در تهران با نتیجه ۳-۲ زامبیا را بردیم، یکسال بعد بازهم در تهران ۱-۰ برابر کنیا به برتری رسیدیم، یکماه بعد و در تهران مقابل سنگال ۱-۱ متوقف شدیم. ۲ بازی دیگر تا پایان سال ۲۰۰۹ برابر آفریقایی ها در دستور کار تیم ملی ایران قرار گرفت و در بوتسوانا با این تیم ۱-۱ مساوی کردیم و در آخرین ماه سال هم در قطر به مالی ۲-۱ باختیم.
دومین تقابل رسمی در جام جهانی هم با مساوی به پایان رسید
ایران در جام جهانی ۲۰۱۴ بازهم با یک تیم آفریقایی همگروه بود و شاگردان کی روش پس از نمایش درخشان مقابل آرژانتین در تقابل با تیم مطرح نیجریه به تساوی بدون گل رسیدند.
ایران تا جام جهانی بعدی تنها ۲ بار دیگر با تیمهای قاره سیاه بازی کرد؛ در سال ۲۰۱۷ توگو را در تهران ۲-۰ بردیم و ۳ ماه مانده به جام جهانی ۲۰۱۸ در خانه تونس ۱-۰ باختیم. ایران در سال ۲۰۱۲ هم با تونس بازی کرده بود که تساوی ۲-۲ حاصل این بازی بود.
یک برد شیرین در سومین و آخرین تقابل رسمی با نمایندگان آفریقا
در جام جهانی ۲۰۱۸ در اولین بازی دور گروهی با گل به خودی دقایق پایانی برابر تیم خوب مراکش ۱-۰ پیروز شدیم تا یک نتیجه تاریخی در ادوار این جام برای ایران رقم بخورد.
بعد از آن دیدار ایران ۵ بازی دوستانه دیگر مقابل الجزایر و سنگال و کنیا و آنگولا و بورکینافاسو داشته که ۳ برد و یک مساوی و یک باخت حاصل این تقابل ها بوده است.
بازی با چند تیم ناشناخته
ایران در تقویم دیدارهای خودش بازی با چند تیم کمتر شناخته شده مثل سیرالئون و ماداگاسکار و موریتانی و موزامبیک هم دارد.
بازی با تانزانیا اولین تقابل دو تیم
حالا شاگردان امیر قلعه نویی روز سه شنبه ۲۲ مهر قرار است در دوبی با تیم ملی تانزانیا دیدار کنند و باید دید دیدار شماره ۳۹ ایران در تقابل با آفریقایی ها چه نتیجه ای در پی خواهد داشت.
کارنامه تقابل تیم ملی ایران مقابل تیمهای آفریقایی
| شکست | تساوی | پیروزی | تعداد بازی | تیم |
| ۲ | ۰ | ۲ | ۴ | الجزایر |
| ۱ | ۳ | ۰ | ۴ | کامرون |
| – | ۲ | ۱ | ۳ | آنگولا |
| ۱ | ۱ | – | ۲ | گینه |
| – | – | ۳ | ۳ | کنیا |
| ۱ | ۱ | – | ۲ | تونس |
| ۱ | ۱ | – | ۲ | نیجریه |
| – | – | ۱ | ۱ | لیبی |
| – | – | ۲ | ۲ | توگو |
| – | – | ۱ | ۱ | مراکش |
| – | – | ۳ | ۳ | غنا |
| – | ۱ | – | ۱ | مصر |
| – | – | ۱ | ۱ | ماداگاسکار |
| ۱ | – | – | ۱ | مالی |
| – | ۱ | – | ۱ | بوتسوانا |
| – | ۲ | – | ۲ | سنگال |
| – | ۱ | – | ۱ | اوگاندا |
| – | – | ۱ | ۱ | زامبیا |
| – | – | ۱ | ۱ | موریتانی |
| – | – | ۱ | ۱ | موزامبیک |
| – | – | ۱ | ۱ | سیرالئون |
| ۷ | ۱۳ | ۱۸ | ۳۸ | مجموع |
