ایلام – یک دهه از آغاز مطالعات «سد چناره»گذشت اما این پروژه حیاتی برای تامین آب شرب و کشاورزی ایلام همچنان در بلاتکلیفی و کندی به سر می‌برد این تاخیر هزینه ساخت پروژه را افزایش داده است.

خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها: در شرایطی که مدیریت منابع آب به یکی از اولویت‌های حیاتی کشور تبدیل شده و استان ایلام با محدودیت‌های جدی در تأمین آب شرب و کشاورزی مواجه است، اجرای پروژه‌های زیرساختی همچون سد چناره ضرورتی انکارناپذیر در مسیر توسعه پایدار منطقه به شمار می‌رود.

احداث سدها یکی از مهم‌ترین راهکارهای مدیریت منابع آب در کشورهایی است که با چالش‌های اقلیمی و کم‌آبی مواجه‌اند، زیرا نقش این سازه‌ها نه تنها در تأمین آب شرب، توسعه کشاورزی، کنترل سیلاب‌ها، تولید انرژی و پایداری زیست‌محیطی انکارناپذیر است، بلکه در سیاست‌های کلان توسعه پایدار همواره به عنوان زیرساختی حیاتی مورد توجه قرار گرفته‌اند.

استان ایلام هم به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و اقلیمی با محدودیت‌های جدی در منابع آبی روبه‌رو است؛ از سوی دیگر پراکندگی جمعیت در مناطق کوهستانی و نیمه‌خشک این استان، ضرورت احداث سدهای استراتژیک را به‌ویژه در مناطقی که وابستگی به سامانه‌های انتقال آب از استان‌های دیگر موجب آسیب‌پذیری در برابر بحران‌های آبی شده، دو چندان کرده است.

در این راستا سد چناره به عنوان یکی از پروژه‌های مهم و راهبردی استان ایلام با هدف تأمین آب شرب و کشاورزی در شهرستان‌های چرداول و سیروان طراحی شده و قرار است با حجم مخزن قابل توجهی بر روی رودخانه چناره در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر سرابله احداث شود تا بخشی از نیازهای آبی منطقه را پاسخ دهد و نقش مؤثری در کاهش وابستگی به منابع بیرونی ایفا کند.

با این حال به رغم اهمیت بالای این طرح و گذشت بیش از یک دهه از آغاز مطالعات اولیه آن، سد چناره همچنان در وضعیت بلاتکلیف قرار دارد و روند اجرایی آن با موانع متعدد از جمله تأخیر در صدور مجوزهای زیست‌محیطی، نوسان شدید اعتبارات عمرانی و افزایش چشمگیر هزینه‌های ساخت مواجه بوده که موجب توقف طولانی‌مدت در مراحل عملیاتی پروژه شده است.

برآوردهای اولیه هزینه اجرای این سد حدود ۴۰۰ میلیارد تومان بوده اما با گذشت زمان و تغییرات اقتصادی این رقم در سال‌های اخیر به بیش از ۴ هزار میلیارد تومان رسیده، پیش‌بینی می‌شود در صورت ادامه تأخیرها هزینه نهایی پروژه از ۸ هزار میلیارد تومان نیز فراتر رود که این موضوع ضرورت تسریع در تصمیم‌گیری و تأمین منابع مالی را دوچندان کرده است.

یقیناً اجرای سد چناره می‌تواند نقش مهمی در توسعه پایدار استان ایلام ایفا کند و زمینه‌ساز رشد اقتصادی تثبیت جمعیت و ارتقای امنیت آبی در منطقه باشد، اما تحقق این هدف نیازمند عزم جدی مسئولان تخصیص پایدار منابع مالی و هماهنگی میان نهادهای اجرایی و نظارتی است تا این پروژه از وضعیت رکود خارج شده و به مرحله بهره‌برداری برسد.

اهمیت سد سازی در ایلام

یکی از کارشناسان حوزه منابع آب استان ایلام با اشاره به موقعیت خاص جغرافیایی و اقلیمی این منطقه در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر اظهار داشت: توسعه زیرساخت‌های سدسازی در ایلام نه‌تنها یک نیاز فنی بلکه یک الزام راهبردی برای حفظ پایداری زیستی و اقتصادی استان است؛ چرا که ایلام به دلیل کوهستانی بودن و پراکندگی جمعیت در مناطق مرتفع با محدودیت‌های جدی در تأمین آب مواجه است و بدون ایجاد ذخایر مطمئن و مدیریت منابع سطحی امکان ادامه روند توسعه وجود نخواهد داشت.

مسلم ایمانی با اشاره به نقش حیاتی سدها در تثبیت جمعیت و تأمین آب شرب و کشاورزی افزود: استان ایلام در مقایسه با بسیاری از استان‌های کشور از نظر تعداد و ظرفیت سدهای فعال در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و همین مسئله مشکلات بسیاری به همراه داشته است؛ در چنین شرایطی اجرای پروژه‌هایی مانند سد چناره می‌تواند نقطه‌عطفی در کاهش این وابستگی و ارتقای امنیت آبی استان باشد.

این کارشناس تأکید کرد: سد چناره با هدف تأمین بخشی از نیاز آبی شهرستان‌های مرکزی استان طراحی شده و مطالعات اولیه آن از سال‌ها پیش آغاز گردیده، اما به دلیل نبود مجوزهای زیست‌محیطی، ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی و نوسانات شدید در اعتبارات عمرانی این پروژه تاکنون وارد مرحله عملیاتی نشده که همین تأخیرها موجب شده هزینه‌های اجرای طرح به شکل تصاعدی افزایش یابد و امکان‌پذیری آن در آینده با تردیدهای جدی مواجه شود.

ایمانی ادامه داد: در شرایط فعلی هرگونه تعلل در اجرای سد چناره می‌تواند تبعات گسترده‌ای از جمله تشدید بحران آب در سال‌های خشک، کاهش ظرفیت کشاورزی و افزایش مهاجرت از مناطق روستایی برای استان به همراه داشته باشد؛ از این رو برای جلوگیری از این روند لازم است مجموعه‌ای از اقدامات فوری همچون تسریع در فرآیندهای اداری، تأمین منابع مالی پایدار و ایجاد اجماع میان نهادهای تصمیم‌گیر در دستور کار قرار گیرد.

این کارشناس گفت: سد چناره نه‌تنها یک پروژه عمرانی بلکه یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای آینده ایلام است و اگر امروز با نگاه کارشناسی و اراده مدیریتی وارد مرحله اجرا شود، می‌تواند در سال‌های آینده به یکی از مؤثرترین عوامل تثبیت جمعیت توسعه کشاورزی و ارتقای کیفیت زندگی در استان تبدیل شود.

احداث سد چناره مطالبه اصلی مردم چرداول است

فرماندار چرداول نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سد چناره یک پروژه ملی و حیاتی برای شهرستان چرداول و حتی استان ایلام محسوب می‌شود. نقش این سد در تأمین آب شرب مناطق وسیعی از جمله شهر ایلام، شهرستان‌های چرداول و سیروان، و همچنین توسعه کشاورزی بیش از ۱۶ هزار هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان چرداول، بر هیچ‌کس پوشیده نیست.

محمد گراوندی افزود: با توجه به اهمیت این پروژه، در بازدیدهایی که از محل احداث سد داشته‌ایم، تلاش مسئولان استان، شهرستان و نمایندگان مجلس برای رفع مشکلات آن مشهود است.

وی اضافه کرد: در سنوات گذشته، تخصیص اعتبارات برای شروع به کار سد چناره کم بود، اما با همراهی نمایندگان مجلس و مسئولان، این اعتبارات افزایش یافته است.

وی گفت: مطالعات این سد سال‌ها پیش آغاز شد و از سال ۹۹، کار احداث آن به صورت رسمی با تجهیز کارگاه و راه‌های دسترسی آغاز شد، اکنون نیز با اختصاص اعتبار یک هزار و ۸۰۰ میلیارد ریالی امیدواریم شاهد ادامه فعالیت‌های عمرانی آن باشیم.

وی گفت: البته چالش‌هایی نیز وجود دارد، بخش قابل توجهی از آب شرب استان و شهرستان از طریق این سد تأمین خواهد شد و در صورت تداوم شرایط کنونی، با مشکل شدید کم‌آبی در سال آینده مواجه خواهیم شد. لذا تسریع در تکمیل سد چناره یک ضرورت انکارناپذیر است.

وی ادامه داد: به واسطه پیگیری‌های مستمر و رایزنی‌های صورت گرفته، بخشی از مشکلات قبلی رفع شده و تلاش بر این است که با رفع موانع باقی‌مانده، این پروژه که یکی از مطالبات اصلی مردم چرداول است، در آینده نزدیک شاهد جهش قابل توجهی در عملیات عمرانی آن باشیم.

گراوندی تصریح کرد: ما مصمم هستیم که این سد، که آینده شهرستان چرداول را برای تأمین آب شرب و بهبود تنش‌های آبی گره خورده، به سرمنزل مقصود برسد.

حل موانع زیست محیطی پروژه سد چناره

نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها بیان کرد: سد چناره در شهرستان چرداول از جمله طرح‌های مهم تأمین آب استان ایلام به شمار می‌رود که با وجود آغاز مطالعات آن از سال ۱۳۸۹ تاکنون به مرحله اجرا نرسیده و در طول سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌های متعدد مواجه بوده است.

فریدون همتی افزود: به دلیل نبود پیگیری مؤثر، سد چناره موفق به دریافت مجوز زیست‌محیطی و در نتیجه مجوز ماده ۲۳ نشده و همین مسئله موجب توقف اجرای طرح از سوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی طی دو سال گذشته شده است.

وی با اشاره به تغییرات اعتباری این پروژه گفت: اعتبارات سد چناره که پیش‌تر از ۹۰ میلیارد تومان به ۵۰ میلیارد تومان کاهش یافته بود با تلاش‌های صورت‌گرفته در سال گذشته به ۱۸۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کرده، اما این رقم در برابر برآورد جدید هزینه‌ها ناچیز است؛ چرا که به دلیل تورم و تأخیرهای اجرایی هزینه اجرای پروژه که در ابتدا ۴۰۰ میلیارد تومان برآورد شده بود، اکنون در سال ۱۴۰۴ به بیش از چهار هزار میلیارد تومان رسیده و پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آتی از مرز هشت هزار میلیارد تومان نیز عبور کند.

همتی تصریح کرد: اهداف ساخت این سد شامل تأمین ۱۰ میلیون مترمکعب آب شرب برای شهر ایلام و شهرستان‌های چرداول و سیروان و همچنین تأمین بخشی از حقابه کشاورزی منطقه عنوان شده و بر اساس توافق انجام‌شده با سازمان حفاظت محیط زیست مقرر شده است که حداکثر ظرف یک ماه آینده مجوز زیست‌محیطی پروژه صادر شود تا سد چناره پس از سال‌ها بلاتکلیفی وارد مرحله اجرایی شود.

وی در پایان گفت: این سد با حجم مخزن ۷۷ میلیون مترمکعب قرار است بر روی رودخانه چناره در حدود ۱۵ کیلومتری شهر سرابله احداث شود و در صورت اجرا می‌تواند نقش مؤثری در تأمین آب شرب و کشاورزی شهرستان‌های مرکزی استان ایلام ایفا کند.

با توجه به موقعیت اقلیمی استان ایلام و نیاز روزافزون به منابع پایدار آب اجرای سد چناره نه‌تنها یک ضرورت عمرانی بلکه یک تصمیم راهبردی برای آینده منطقه محسوب می‌شود و با رفع موانع اجرایی و تسریع در صدور مجوزهای قانونی این پروژه می‌تواند به نقطه‌عطفی در مسیر توسعه زیرساخت‌های آبی استان تبدیل شود و نقش مؤثری در ارتقای کیفیت زندگی و تثبیت جمعیت ایفا کند.

کد خبر 6602054

• سازمان محیط زیست با صدور مجوز سد چناره ظرف یک ماه آینده موافقت کرد

• تسریع در روند اجرای سد چناره چرداول در دستور کار قرار دارد

• کابوس پروژه‌های نیمه‌تمام ایلام؛ سفر رئیس‌جمهور کلید حل مشکلات است

• پرشدگی ۶۸ درصدی سدهای چهارگانه استان ایلام

• سد چناره مطالبه اصلی تمام مردم شهرستان چرداول است

• ۳۰۰ میلیارد تومان برای اجرای سد چناره در چرداول اختصاص یافت

• کارشناس هواشناسی: گرد و غبار وارد ایلام می شود

• شعر بلوچی و سیستانی؛ گنجینه مهم فرهنگی-ادبی جنوب شرق ایران

• بهشتی: ۸۷ درصد مطالبات چایکاران رودسری پرداخت شد

• پیاده‌روی خانوادگی، بستری برای تأمین نشاط اجتماعی است

• بلاتکلیفی سد «چناره» پس از یک دهه؛پروژه ای که همچنان کند است

• نوسازی ۵۰ مدرسه سنگی در چهارمحال و بختیاری آغاز شد

• سهم ۱۸۰ ثانیه‌ای برای بازیکن استقلال؛ اتفاق ویژه دیدار با شمس آذر

• تدبیر ساپینتو برای باز شدن قفل پای چند استقلالی در دیدار با شمس‌آذر

• صفایی: فصل کشت گلخانه‌ای هامون با پیش‌بینی تولید ۲۸۰۰ تن محصول آغاز شد

• فریدخمامی: سرمربی ملی کاراته نمی‌شوم؛ رئیس فدراسیون هم چنین قصدی ندارد

• هاشمیان: باید ضعف‌مان را برطرف کنیم؛ می‌خواستیم هجومی و قلدر باشیم

• حجت‌الاسلام نواب: ثبت‌نام حج تمتع از نیمه دوم مهر آغاز می‌شود

• درخواست روسیه و چین برای رأی‌گیری درباره تعویق «مکانیسم ماشه»

• حمله جدید یمن به سرزمین‌های اشغالی و فعال شدن آژیرهای هشدار + فیلم

• نماینده دزفول:اسماعیلی نقش مهمی در قهرمانی کشتی فرنگی ایران داشت

• مدیرعامل باشگاه فجر شهید سپاسی شیراز استعفا کرد

• سرپرست معاونت اقتصادی استانداری مرکزی منصوب شد

• جزئیات حمله موشکی ارتش یمن به سرزمین‌های اشغالی

• ترامپ: مذاکرات خوبی با نتانیاهو درباره غزه داشتم

• برگزاری نشست چهارجانبه چین، ایران، پاکستان و روسیه در خصوص افغانستان

• 

  روزنامه‌های صبح پنجشنبه سوم مهر ۱۴۰۴