چرا باید در یک محفل دانشگاهی به اسم علم و جامعه‌شناسی اما حرف‌های قوم‌گرایانه، سیاه‌نما و دروغی شنیده شود که نتیجه‌ای جز تشویق به ایجاد خشونت و تنش سیاسی ندارند؟

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

انتقاد ابطحی از سکوت‌های ممتد وزیر اقتصاد

محمدعلی ابطحی، از فعالان اصلاح‌طلب در بخشی از یک یادداشت در روزنامه شرق در اشاره به گرانی‌های موجود در بازار کالاها و بازار ارز نوشته است:‌ در ایامی که قیمت دلار هر روز بالا می‌رود و گرانی اجناس خارج از تحمل عمده مردم است، وقت سکوت و احتیاط نیست.

او می‌افزاید: در این شرایط هر صبح باید وزیر اقتصاد مصاحبه کند، حرف بزند. این سکوت‌های محافظه‌کارانه آسیب‌زننده است. ممکن است حرف نو و امیدآفرینی نداشته باشید، اما همین که در بحران، مردم حس کنند دولت با آنهاست، ارزش زیادی دارد.[1]

*ما اگرچه در سیاست با ابطحی هم‌نظر نیستیم لکن انتقاد ابطحی یک حرف درست است و سکوت‌های وزیر اقتصاد کمکی به رفع مشکلات نکرده است.

اگرچه می‌پذیریم که این فقط وزارت اقتصاد نیست که در وضعی اقتصادی کشور نقش دارد لکن این حقیقت رافع نقش اصلی وزارتخانه اقتصاد نیست.

از طرفی انتظار است اگر سایر نهادهای ذیربط، خطایایی در مباحث مرتبط با گرانی، با معیشت مردم و… دارند -که دارند-؛ وزیر اقتصاد به صحنه بیاید و در این باره توضیح بدهد. چه اینکه همین توضیحات هم بخشی از تکالیف ذاتی وزیر اقتصاد است تا بتواند بوسیله آنها موجبات بهبود اقتصادی را فراهم کند.

مثلا عقلانیت بدیهی لزوم نظارت دولت بر بازار و قیمت‌ها این روزها یکی از مهجورترین و منزوی‌ترین اصول اقتصادی در ایران است که انتظار داریم وزیر محترم در مواضع محکم و از پشت تریبون بر آن تأکید کند تا مرددین هم تردید خود را کنار بگذارند.

***

القای آشوب در کادوپیچی علوم اجتماعی

به تازگی نشستی با عنوان "کنکاش‌های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران" با محویت دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شده و تنی چند از جامعه‌شناسان نیز در آن سخنرانی کرده‌اند.

به گزارش شرق، فردی به نام مهدی سلیمانیه که گفته شده دبیر محور ویژه این همایش بوده در اظهاراتی گفته است:‌

"ما در علوم اجتماعی ایران رؤیایی داریم؛ رؤیای سرزمینی که به جرم هیچ عقیده‌ای طرد نمی‌کند؛ جایی که آرزوهای جوانانش دست‌نیافتنی نیستند، مادرانش شرمسار و داغدار نیستند و خانواده‌هایش برای کورسوی امید مجبور به مهاجرت نمی‌شوند. سرزمینی که کلاس‌هایش برای دختر بلوچ، عرب، کرد، ترکمن یا افغانستانی مجهز است، معلمانش دغدغه نان ندارند، کارگرانش سرشار از انگیزه‌اند و قانون در آن لقلقه زبان نیست."[2]

*دقت کنیم که وقتی در یک نشست علمی و با محوریت دانشگاه و استادان دانشگاه شاهد یک ترسیم واقعی از فضای پیرامون و ارائه تحلیل‌های صحیح نباشیم؛ طبعا بایستی منتظر باشیم تا در اجرائیات کشور نیز به مشکل بر بخوریم و تماشاگر کاهنده‌هایی شویم که در سرعت پیشرفت کشور تأثیر می‌گذارند.

ما قضاوت درباره اظهارات مطروحه در همایش مذکور را بر عهده مخاطبان محترم می‌گذاریم.

اینکه واقعا مادران در ایران ما شرمسار و داغدار هستند؟ امید همه به مهاجرت است و کلاس دخترکان محترم بلوچ و عرب و غیره درگیر تبعیض امکانات و یک آپارتاید قوم‌گرا از جانب حکومت است یا اینطور نیست!؟

این نکته نیز محل تأمل است که چنین حرف‌های ناصحیح، دروغ، قوم‌گرایانه و براندازانه‌ای که نتیجه‌ای جز تشویق به ایجاد خشونت و تنش سیاسی ندارند؛ چرا باید در کادوپیچی ادبیات دانشگاهی و محیط آکادمیک ارائه شوند و چرا از محیط دانشگاه کسی در مقابل این اظهارات عجیب و غریب موضع‌گیری نمی‌کند؟

پاسخ به این سؤالات بسیار ضروری است.

***

اتفاق باور نکردنی درباره دریاچه ارومیه

محمدرضا عارف، ‌ معاون اول رئیس‌جمهور طی سخنانی در جلسه شورای عالی آب ضمن تأکید بر اهمیت نجات دریاچه ارومیه برای دولت گفته است: باید اصلاح الگوی کشت و برخورد با چاه‌های غیر قانونی با جدیت دنبال شود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که ۱,۵ برابر چاه‌های مسدودی، چاه‌های جدید حفر شده است!

به گزارش مشرق، او همچنین برداشت بی رویه آب بالادست و پایین‌دست سدها و مخازن آبی حوضه آبریز دریاچه، توسعه بی‌رویه زمین‌های کشاورزی و حفر چاه‌های غیر مجاز را از مهمترین عوامل دامن زدن به خشکی دریاچه ارومیه برشمرد. [3]

*اگر آمار اعلامی از سوی معاون اول محترم رئیس‌جمهور صحیح است پس لاجرم باید عاملان حفر چاه‌های غیر قانونی جدید با اسم و رسم به مردم معرفی شوند و ضمن مسدودسازی چاه‌ها؛ من‌بعد از این هم با یک نظارت میدانی شدید جلوی آنها گرفته شود.

در وادی مدیریت و از نگاه یک مدیر جهادی، برخی راه حل‌ها بسیار آسان و در دسترس هستند. اما این راه حل‌های در دسترس به شرطی محقق می‌شوند که عزم و قاطعیتی جهادی برای اجرای آنها وجود داشته باشد.

سلیس‌تر آنکه با کت و شلوار پوشیدن و در جلسه نشستن و نطق‌های تریبونی نمی‌توان جلوی تخلفات میدانی را گرفت و بلکه باید با عزمی جهادی به دل میدان زد و مشکل را حل کرد.

منهای اینکه دولت پزشکیان باید اعلام کند چه میزان از کم‌کاری‌ها در حوزه دریاچه ارومیه به او ارث رسیده است لکن به نظر می‌رسد دولت محترم در بحث "نظارت میدانی" با مشکلات و چالش‌هایی مواجه است.

فی‌المثل در عرصه بازار و قیمت‌ها می‌بینیم که دولت به هر دلیلی فعلا وارد نظارت در صحنه و برخورد میدانی با پدیده گرانی دلبخواهی نشده است و حتی شخص آقای عارف نیز به غلط اعلام می‌کند که ما قصد امنیتی کردن فضای بازار را نداریم! (این در حالی است که بازار اتفاقا در اصول حاکمیتی و حکومتداری یک رکن امنیتی است و امنیت باید به‌صورت میدانی، مراقب و مدافع رقابت صحیح در بازار باشد)

بدیهیست که در صورت ادامه تعلل میدانی از جانب دولت؛ ضعف‌های دیگری که تماما ریشه در میدان دارند نیز بروز خواهد کرد.

***

1_ https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-1056920

2_ https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-1056948

3_ mshrgh.ir/1754732